Köy Enstitüleri Anadoluyu bir güneş gibi aydinlatmış, köy çocuklarını hızla eğitim ordusuna kazandırmıştır.  Bugün konuşmamız gereken yeni çözümler, yeni ufuklardır.  Muasir medeniyetler köy enstitüsü mantığını incelemis ve yaparak öğrenme  metodunu uygulamışlar ve halen de kullanmaya devam etmektedirler.   18 yaşına gelen her çocuğun bir mesleği bir altın bileziği olmalıdır. Ve eğer  isterse akademik yeteneklerine uygun üniversite eğitimine devam etmelidir.  Çözüm köy enstitüsü mantığında gizlidir. Köy enstitusü mantığını anlamak istiyorsak düz lise egitiminden vazgeçmekle işe başlamalıyız.   Mesleğe hazırlık içeren teknoloji tasarımın temel ders olduğu ortaokullar kurmak ve ardından çocukları ilgi alanları  ve yeteneklerine göre tarımdan, sağlığa ,  elektrikten bilgisayara, adaletten muhasebeye,  turizmden aşçılığa  farklı  dallarda konusunda uzmanlaşmış mesleki teknik liselere yönlendirip tümünün bir mesleğe sahip bir biçimde lise mezunu yapılmasıdır. Meslek liseleri eğitimde büyük  yer tutmalıdır ki  teknoloji alanında  ilerleme katedilebilsin. Meslek liselerinin varlığı  başarılı, akademik yetenekleri yüksek çocuklarımızın Fen Liselerine gitmelerine engel değildir. Spor, güzel sanatlar gibi alanlarda da liselerimize de ihtiyaç vardır.   Köy Enstitülerinin mantığında okula gelen çocuklara yurt, yemek, harçlık sağlanıyordu. Benzer özendirici  yöntemler yine uygulanabilir. Burs, pansiyon (yurt), okul sonrası iş imkanı, mikrokrediler ile meslek liseleri bir cazibe merkezi olabilir.  Meslek lisesi deyince aklınıza teknolojiden  uzak okullar gelmesin.Bilgisayar, yapay zeka, elektronik, uzaktan algılama, akıllı sistemler, yazılım, havacılık,  motor teknolojileri  bilen gençler yetiştiren yüksek teknolojili okullar gelsin.  Köy enstitusünün esas mantığı budur.  Her ilçemiz bünyesinde meslek yüksekokulları istiyor. Aslında ilçelerimizin ihtiyacı o ilçeye ve çevre ilçelere hitap edecek o bölgenin ihtiyaçlarını gözeten teknolojik gelişmeleri takip eden  meslek liseleridir.  Ismail Hakkı Tonguç'u anmak demek , köy  enstitülerini bir parça  anlamak ve günümüze uyarlamak demektir. Köy Enstitülerinin mantığı kurumlara bağlı meslek liselerinde 2000' li yıllara kadar devam etti. Ben de böyle bir lisede okudum. O yüzden köy enstitülerinin mantığını, ulkemize kazandırdıklarını gözümle gördüm.   Ziraat meslek liseleri, Veteriner sağlık  liseleri, Ev Ekonomisi meslek liseleri,   Sağlık meslek liseleri, Demiryolu, Tapu Kadastro, Meteoroloji meslek liseleri de Anadoludan başarılı gençleri sınavla  tespit etti. Yatılı okullarda köy, şehir dinlemeksizin ülkeye hizmet edecek kıvama getirdi.  Her mezun teknisyen ünvanı ile mezun oldu. Okumak isteyen akademiye devam etti. O gençler  yetiştikleri okulları hiç unutmadılar ve  ülkeye hizmet etmekten hiçbir koşulda  vazgeçmediler. Şimdi o okullarında çoğu kapandı.  Kurumları ile olan bağları kesildi.  Ismail Hakki Tonguç'u anarken yüksek  teknoloji üreten meslek liseleri isteyelim  Tarım okulları, veteriner sağlık liseleri, turizm, gıda liseleri isteyelim. Eskiden olduğu gibi ilgili kurumların bu okullarla bağlarını kuralım.   Işte o zaman Ataturk'un dediği gibi muasır medeniyet yolunda yürür, işsizliği önler, gençlerimizi gelecek kaygısından kurtarabiliriz.  Doç.Dr. Devrim Alkaya Inş.Yük.Müh.& Kamu Yöneticisi