Limon Zirvede, Lahana Dipte: 2025 Gıda Fiyatlarında Çarpıcı Tablo

TZOB’un 2025 fiyat analizine göre markette takip edilen 41 ürünün 28’inde fiyat artışı yaşandı. En fazla fiyat artışı limonda görülürken, markette beyaz lahana, üreticide ise sivri biber en çok düşen ürün oldu.

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB), yaklaşık 20 yıldır her ay düzenli olarak gerçekleştirdiği çalışmayla, bazı temel tarım ürünleri ve gıda maddelerindeki aylık fiyat değişimlerini ve spekülatif hareketleri kamuoyuyla paylaşmayı sürdürüyor. Türkiye genelinde beş bölgeden Ziraat Odaları aracılığıyla toplanan fiyatlar, sahadaki gerçek tabloyu yansıtacak şekilde yakından takip ediliyor. Birliğin aylık fiyat açıklamasındaki temel amacın; üreticinin emeğinin karşılığını alıp almadığını ortaya koymak, tüketicinin karşılaştığı yüksek fiyatların nedenlerini açıklamak ve spekülatif fiyat oluşumlarının önüne geçilmesine katkı sağlamak olduğu vurgulandı. Paylaşılan veriler, farklı bölgelerdeki çeşitli satış kanallarından alınan fiyatların ortalamasına dayanıyor. TZOB tarafından yapılan değerlendirmelerde, fiyat oluşumlarını etkileyen birçok unsurun bulunduğuna dikkat çekildi. Rekolte durumu, paketleme ve ambalajlama, depolama, işçilik maliyetleri, nakliye giderleri, ihracat hareketliliği, aracı kârları ve fire oranları, fiyat zincirinin tüm aşamalarında belirleyici rol oynuyor. Bu nedenle üretici ile market fiyatları arasındaki farkın, yani fiyat makasının varlığının inkâr edilemez bir gerçek olduğu ifade edildi. Birlik yetkilileri, önemli olanın bu farkın nedenlerinin doğru analiz edilmesi olduğunu belirterek, makasın aşırı açıldığı durumlarda spekülatif faaliyetlerin işaret edilmesinin ilgili kurumların harekete geçmesi açısından büyük önem taşıdığını vurguladı. Yapılan değerlendirmeler sonucunda 2025 yılı boyunca markette takip edilen 41 ürünün 28’inde fiyat artışı, 13 üründe ise fiyat azalışı yaşandığı tespit edildi. Verilere göre, market ve üretici fiyatlarında en fazla artış limonda görülürken, market fiyatı en fazla düşen ürün beyaz lahana, üreticide fiyatı en fazla düşen ürün ise sivri biber oldu.