Ağız Sağlığının Geri Kazanılması: Diş Protezleri ve Adaptasyon Süreçleri
Üsküdar Üniversitesi Diş Hastanesi Protetik Diş Tedavisi Uzmanı Prof. Dr. İbrahim Berk Bellaz, diş protezlerinin amacının eksik dişleri tamamlayarak ağız sağlığını, estetiği ve temel fonksiyonları (konuşma, çiğneme) geri kazandırmak olduğunu belirtti.
Protezin Temel Amacı ve ÇeşitleriProf. Dr. Bellaz, protezin genel anlamda vücuttaki eksik bir organı tamamlama işlevi gördüğünü hatırlatarak, diş protezlerinin temel hedefinin eksiklikleri gidermek ve ağız dokusunun fonksiyonlarını iade etmek olduğunu ifade etti.
Diş eksikliğinin estetik, konuşma ve fonksiyonel özellikleri azalttığını belirten Prof. Dr. Bellaz, uygulanan protez türlerini şöyle açıkladı:
Tek Diş Eksikliği: Yandaki dişlerden destek alınarak köprü tarzında bir protez yapılabilir.
Birden Fazla Eksiklik: Köprüler veya implantlar üzerine protezler uygulanabilir.
Tam Dişsizlik: Halk arasında "damak protezi" olarak bilinen hareketli protezler yapılır.
Protezlerin kimisi sabit (köprü, kaplama, implant üstü) kimisi ise hareketli (damak) olmakla birlikte, ortak amaç; eksik yapıları tamamlamak, ağız dokularının sağlığını korumak, estetiği, fonksiyonu ve konuşmayı düzeltmektir.
Diş Protezine Alışma SüreçleriDiş protezine alışma süresi, protezin türüne ve kapsamına göre değişiklik göstermektedir:
1. Hareketli Protezler (Damak Protezi)Süreç: Adaptasyon biraz daha uzun sürer çünkü dilin ve yanağın şekillerinin değişmesi ve kas adaptasyonunun sağlanması gerekir.
Zorluk: İlk birkaç gün çiğneme zorluğu yaşanabilir.
Alışma Süresi: Genellikle bir hafta ile on gün içerisinde kişi büyük ölçüde adapte olur ve bir ay içinde protezin varlığını unutur.
Kontrol: Bu süreçte diş hekiminin yapacağı gerekli düzeltmeler hayati önem taşır.
2. Sabit Protezler (Kaplama, Köprü)Süreç: Adaptasyon çok daha hızlıdır.
Zorluk: Genellikle hiçbir zorluk yaşanmaz.
Alışma Süresi: Kişi bir iki gün içinde proteze alışır. Sabit protezler ağızda oynamadığı için dil ve yanak kasları daha çabuk adapte olur.
Prof. Dr. Bellaz, ister sabit ister hareketli olsun, vücudun boşluğa alışkın olduğunu; yeni bir protezin başlangıçta dil ve yanak için fazlalık gibi geldiğini, ancak kısa sürede bu yeni duruma uyum sağlandığını belirterek sözlerini tamamladı.